Ένα πρακτικό, ενημερωτικό και ενημερωμένο «λεξικό» με θέματα υγείας, διατροφής, προετοιμασίας για την άφιξη του μωρού και πρακτικές συμβουλές για την καθημερινότητα της μέλλουσας μαμάς. Το πιο τρυφερό λεξικό του κόσμου!
Αμνιακό Υγρό
Περιβάλλει το μωρό μέσα στη ζεστή φωλιά της μήτρας και λειτουργεί σαν προστατευτικό στρώμα ανάμεσα στο έμβρυο και το εξωτερικό περιβάλλον. Το αμνιακό υγρό θα περιβάλλει το μωρό σας για όλο το διάστημα της εγκυμοσύνης και περίπου 1 στις 4 κυήσεις φτάνουν στον τοκετό με το «σπάσιμο των νερών», δηλαδή τη ρήξη του αμνιακού σάκου και την απώλεια των υγρών. Σε αυτήν την περίπτωση πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό σας.
Βότανα
Η χρήση βοτάνων –όπως αιθέρια έλαια, βοτανοθεραπεία, καλλυντικές θεραπείες, ροφήματα κ.λπ.– στην περίοδο της εγκυμοσύνης πρέπει να γίνεται με τη συμβουλή του γιατρού σας, γιατί ορισμένα βότανα έχουν δράση που μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στην εγκυμοσύνη σας. Φυσικά υπάρχουν βότανα που όχι απλά δεν βλάπτουν, αλλά μπορεί να σας βοηθήσουν πολύ σε αυτήν την τόσο ευαίσθητη χρονική περίοδο της ζωής σας και χρησιμοποιούνται από την αρχαιότητα στον ελληνικό ή άλλους πολιτισμούς. Ενημερωθείτε σχετικά από τον γυναικολόγο σας.
Γυναικολόγος
Είναι ο συνοδοιπόρος σας στην πορεία της εγκυμοσύνης. Πέρα από τις προγραμματισμένες επισκέψεις στο ιατρείο του ή στο μαιευτήριο για τις τυπικές εξετάσεις, είναι ο άνθρωπος στον οποίο πρέπει να εκφράζετε τις ανησυχίες και τους φόβους σας για να σας προφέρει την εμπεριστατωμένη συμβουλή του. Πέρα από τον ιατρικό του ρόλο, ο γυναικολόγος έχει ρόλο συμβούλου και πολύτιμου συμπαραστάτη σ’ αυτήν την υπέροχη περιπέτεια.
Γυμναστική
Ειδικά μετά το τέλος του πρώτου τριμήνου, η ήπια άσκηση όχι μόνο επιτρέπεται αλλά είναι και ευεργετική τόσο για τη μητέρα όσο και για το έμβρυο. Υπάρχουν ειδικά τμήματα γυμναστικής για εγκύους, αλλά μπορείτε να κάνετε την αγαπημένη σας άσκηση, εφόσον –και αυτό το υπογραμμίζουμε– δεν υπάρχει κάποια επιπλοκή και έχετε τη σύμφωνη γνώμη του γυναικολόγου σας.
Διακοπές
Αν και το καλοκαιράκι πέρασε, το φθινόπωρο είναι ιδανική εποχή για ολιγοήμερες διακοπές που θα βοηθήσουν να ξεκουραστείτε σωματικά και ψυχικά. Αν έχετε κι άλλο παιδί και υπάρχει δυνατότητα, αφήστε το ένα Σαββατοκύριακο στη γιαγιά και τον παππού και πηγαίνετε μια μικρή εκδρομή με τον σύντροφό σας. Είναι κάτι που το χρειάζεστε κι οι δύο και θα είναι λίγο δυσκολότερο όταν θα γεννηθεί και το δεύτερο παιδί σας.
Εγκυμοσύνη και όχι ασθένεια
Η εγκυμοσύνη είναι μια απόλυτα φυσιολογική διαδικασία του γυναικείου σώματος κι έτσι πρέπει να την αντιμετωπίζουμε – εφόσον είναι φυσιολογική και δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Προσέχετε και φροντίζετε τον εαυτό σας, τραφείτε σωστά και υγιεινά, ασκηθείτε, ενδώστε στις μικροαπολαύσεις που κάνουν καλύτερη τη ζωή μας(!), πηγαίνετε βόλτες, εκδρομές, ασχοληθείτε με τα χόμπι σας… Η εγκυμοσύνη είναι ο πανηγυρισμός της ζωής και όχι μια «ασθενική» περίοδος της ζωής μας!
Επισκληρίδιος αναισθησία
Είναι μια αποτελεσματική μέθοδος αντιμετώπισης του πόνου του τοκετού ή αναισθητοποίησης προκειμένου να γίνει καισαρική τομή. Η αναισθησία γίνεται αφού η διαστολή του τραχήλου έχει φτάσει στα 4 εκατοστά και εισάγεται στο μεσοσπονδύλιο διάστημα ένας λεπτός καθετήρας απ’ όπου ο αναισθησιολόγος χορηγεί φάρμακο στην πορεία του τοκετού. Είναι μια ανώδυνη μέθοδος και ουσιαστικά χωρίς παρενέργειες.
Ζυγαριά
Φίλος ή εχθρός; Και τα δύο! Το εβδομαδιαίο ζύγισμα θα σας βοηθήσει να παρακολουθείτε και να κρατήσετε, αν χρειαστεί, έναν έλεγχο στην αύξηση του βάρους σας, χωρίς υπερβολές όμως. Απ’ την άλλη πλευρά, ενημερώστε αμέσως τον γιατρό σας αν εντοπίσετε απότομη αύξηση βάρους (1,5 με 2 κιλά σε λίγες μέρες) σε συνδυασμό με ζαλάδα, ναυτία και πρήξιμο των άκρων, γιατί μπορεί να είναι σύμπτωμα προεκλαμψίας.
Ήλιος
Όλες τις εποχές του χρόνου ο ήλιος λάμπει στη χώρα μας! Και η εγκυμοσύνη κάνει ακόμη πιο ευαίσθητο το δέρμα σας. Χρησιμοποιήστε λοιπόν καθημερινά αντηλιακή κρέμα τους μήνες με μεγάλη ηλιοφάνεια και ενυδατική κρέμα ημέρας με αντηλιακή προστασία το χειμώνα.
Ηλικία
Στη σημερινή εποχή οι 40άρες που γεννάνε δεν αποτελούν τη δακτυλοδεικτούμενη εξαίρεση! Ωστόσο, όσο μεγαλώνει η ηλικία της μητέρας μεγαλώνουν αντίστοιχα και οι φροντίδες και οι εξετάσεις που χρειάζεται να γίνουν ώστε να γεννηθεί, με το καλό, ένα υγιέστατο μωρό.
Θηλασμός
Αν σκοπεύετε να θηλάσετε αποκλειστικά, ζητήστε να σας δώσουν το μωρό αμέσως μόλις γεννηθεί για να το βάλετε στο μαστό σας. Έτσι θα εκμεταλλευτείτε μια φάση εγρήγορσης στην οποία είναι το νεογέννητο την πρώτη ώρα της ζωής του και επιπλέον θα δώσετε το σήμα στον οργανισμό σας να παράγει πιο γρήγορα γάλα. Όσο για την ποσότητά του, μην ανησυχείτε καθόλου. Η φύση έχει προβλέψει τα πάντα!
Ιώσεις
Στην περίοδο της εγκυμοσύνης το ανοσοποιητικό σας σύστημα λειτουργεί πολύ αποτελεσματικά. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν κινδυνεύετε από τις ιώσεις που μας τριγυρίζουν, όπως αυτή της γρίπης. Ο μόνος τρόπος να προστατευτείτε είναι να αποφεύγετε κατά τις περιόδους έξαρσης τους κλειστούς χώρους, όπως π.χ. κινηματογράφο και θέατρο, μέσα μαζικής μεταφοράς, και να τηρείτε με σχολαστικότητα τους κανόνες υγιεινής (τακτικό πλύσιμο χεριών, χρήση χαρτομάντιλων, αποφυγή φιλιών κ.λπ.).
Κούραση
Το πρώτο και το τρίτο τρίμηνο θα νιώθετε ευκολότερα κουρασμένη, κάτι απόλυτα φυσιολογικό αφού ο οργανισμός σας δουλεύει στο… φουλ! Η μόνη λύση είναι να προσφέρετε στον εαυτό σας όσο το δυνατό περισσότερη ξεκούραση: Ξαπλώνετε τα μεσημέρια και όποτε έχετε την ευκαιρία βάζοντας τα πόδια σας σε δύο μαξιλάρια για να είναι ψηλά, κλείνετε τα μάτια και χαλαρώνετε για μερικά λεπτά στο χώρο της δουλειάς σας, αποφύγετε την ορθοστασία και τα ψηλοτάκουνα παπούτσια, ζητήστε βοήθεια για τις δουλειές του σπιτιού…
Καισαρική
Είναι ίσως η πιο συνηθισμένη χειρουργική επέμβαση, πρέπει, ωστόσο, να επιλέγεται όταν είναι πραγματικά απαραίτητη. Η καισαρική γίνεται συνήθως με επισκληρίδιο αναισθησία κι έτσι μπορείτε να πάρετε στην αγκαλιά σας το μωρό αμέσως μόλις γεννηθεί. Στα μειονεκτήματά της είναι ο λίγο πιο αυξημένος χρόνος ανάρρωσης.
Λάμψη
Δεν θα κουραστείτε να το ακούτε, καθώς και οι άλλοι θα σας το λένε πολύ συχνά: Οι ορμόνες της εγκυμοσύνης, η εσωτερική σας ισορροπία, η χαρά της προσμονής του πολύτιμου μωρού σας… όλα αυτά σας προσδίδουν μια λάμψη που τη συναντάμε μόνο στις έγκυες γυναίκες.
Μητρότητα
Μπορεί να νιώθετε ήδη μητέρα, μπορεί να νιώσετε αυτό το συναίσθημα να μεγαλώνει σιγά-σιγά μαζί με το μωρό σας. Οι περισσότερες γυναίκες συνειδητοποιούν την αίσθηση της μητρότητας, της αγάπης και της ευθύνης για το μωρό τους σταδιακά στην πορεία της εγκυμοσύνης ή τον πρώτο καιρό μετά τη γέννησή του, καθώς αρχίζουν να «δένονται» συναισθηματικά μαζί του. Στη μητρότητα δεν υπάρχουν κανόνες, ούτε και λόγος να συγκρίνετε τα συναισθήματά σας με αυτά άλλων μητέρων. Είστε μοναδική και το ίδιο μοναδική θα είναι και η σχέση σας με το μωρό σας.
Μαιευτήριο
Αν καταφέρετε να αδράξετε την ευκαιρία και να ξεκουραστείτε τις ημέρες που θα μείνετε εκεί, θα είναι ευχής έργο. Οι περισσότερες γυναίκες όμως είναι ακόμη σε μεγάλη υπερένταση και δεν καταφέρνουν να κοιμηθούν καλά και να συνέλθουν σωματικά αυτές τις μέρες. (Οι δευτεροτόκες τα καταφέρνουν λίγο καλύτερα, γιατί ξέρουν τι τις περιμένει με την επιστροφή τους στο σπίτι!)
Νεογέννητο
Ονειρεύεστε το νεογέννητο μωρό σας ροδαλό, με το χαρακτηριστικό μωρουδίστικο δέρμα, με απαλά μαλλάκια, να θηλάζει ήρεμα και να σας κοιτά βαθιά στα μάτια. Αυτά συμβαίνουν. Κυρίως στις διαφημίσεις! Στην αληθινή ζωή τα μωρά γεννιούνται ζαρωμένα, με πρησμένο πρόσωπο και κακοσχηματισμένο κεφάλι (αν έχετε γεννήσει φυσιολογικά ), με ερεθισμένο και κόκκινο δέρμα, με δερματικά σημάδια, με κλειστά ματάκια… είναι όμως απλώς υπέροχα και φέρνουν δάκρυα χαράς και συγκίνησης στα μάτια της… κουκουβάγιας μαμάς, που τα βλέπει σαν τα πιο όμορφα πλάσματα στον κόσμο!
Ναυτίες
Πολλές γυναίκες έχουν το… προνόμιο να νιώθουν ζαλάδες και τάση για εμετό τις πρώτες εβδομάδες της εγκυμοσύνης. Τα καλά νέα είναι πως στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι ναυτίες υποχωρούν στο τέλος του πρώτου τριμήνου και υπάρχουν αρκετοί τρόποι για την αντιμετώπισή τους (π.χ. έχετε δυο φρυγανιές ή κράκερ στο κομοδίνο σας για να μη σηκώνεστε από το κρεβάτι νηστική, τρώτε μικρά και συχνά γεύματα για να μη βαραίνει το στομάχι σας, τρώτε μπισκότα με τζίντζερ που καταπολεμούν τη ναυτία…).
Ξενύχτια
Ειδικά το τρίτο τρίμηνο θα περάσετε πολλές νύχτες (σχεδόν) άγρυπνη, αφού η κοιλιά σας που μεγαλώνει δεν σας αφήνει να κοιμηθείτε καλά. Προσπαθήστε να βρείτε τρόπους να βολεύεστε, π.χ. βάζοντας μαξιλάρια κάτω απ’ τα γόνατα ή ανάμεσα στα πόδια σας. Διαφορετικά, εκμεταλλευτείτε αυτά τα βραδινά «διαλείμματα» για να ασχοληθείτε με κάτι χαλαρωτικό, όπως να διαβάσετε ένα βιβλίο ή να δείτε μια καλή ταινία στο dvd, μικροαπολαύσεις που θα αργήσετε να ευχαριστηθείτε τον πρώτο καιρό της μητρότητας. Γι’ αυτό κάντε το τώρα!
Ομφάλιος λώρος
Είναι στην κυριολεξία ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα σ’ εσάς και το μωρό σας. Μέσω του ομφάλιου λώρου μεταφέρονται στο μωρό και επιστρέφουν στο σώμα σας οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Όταν κοπεί ο ομφάλιος λώρος, το μωρό θα χρησιμοποιήσει για πρώτη φορά τους πνεύμονές του για να αναπνεύσει: θα ακουστεί το πρώτο του κλάμα. Όταν ξεραθεί και πέσει το κολόβωμα που θα απομείνει, το μωρό σας θα έχει έναν όμορφο αφαλό.
Πλακούντας
Συντηρεί το μωρό στη ζωή και η θέση του μέσα στη μήτρα παίζει πολύ μεγάλο ρόλο για την πορεία της εγκυμοσύνης. Στο δεύτερο τρίμηνο ο πλακούντας δέχεται κάθε λεπτό περίπου 500ml αίματος από το κυκλοφορικό σας σύστημα! Η γέννηση του πλακούντα είναι η τρίτη φάση του τοκετού, αλλά οι περισσότερες μητέρες δεν της δίνουν σημασία αφού έχουν στα χέρια τους το πολύτιμο μωρό τους!
Πρωτόγαλα
Είναι οι σταγόνες του πηχτού υποκίτρινου υγρού που βγαίνει από το μαστό τα πρώτα 1-2 εικοσιτετράωρα μετά τον τοκετό. Το πρωτόγαλα ή πύαρ είναι πλούσιο σε αντισώματα και βιταμίνες και πολύτιμο για το νεογέννητο. Η μικρή του ποσότητα δεν πρέπει να σας ανησυχεί, αφού καλύπτει απόλυτα τις ανάγκες του νεογέννητου μέχρι να «κατέβει» το κανονικό γάλα, συνήθως την τρίτη μέρα μετά τον τοκετό.
Ραγάδες
Παρουσιάζονται σε πολλές μέλλουσες μητέρες, κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς, στη μέση, τους γλουτούς και το στήθος. Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι θέμα επιδερμίδας, αξίζει να προσπαθήσετε να τις αποφύγετε απλώνοντας καθημερινά πλούσια ενυδατική κρέμα στο σώμα σας και ειδικά στις «επίφοβες» περιοχές από την αρχή της εγκυμοσύνης και μέχρι να φτάσετε ξανά στο φυσιολογικό σας βάρος.
Σώμα
Μπορεί η κοιλιά σας ν’ αρχίσει να φαίνεται από τον 4ο ή τον 5ο μήνα, το σώμα σας όμως αλλάζει από τη στιγμή που εμφυτεύεται στη μήτρα σας το γονιμοποιημένο ωάριο. Κατά την περίοδο των «αόρατων» αλλαγών συντελείται η οργανογένεση, ουσιαστικά η κατασκευή του σώματος του μωρού σε μικρογραφία, γι’ αυτό έχετε μεγάλη ανάγκη από ηρεμία, σωστή διατροφή και πολλή ξεκούραση. Όταν αρχίσει να φαίνεται η κοιλιά σας, το μωρό θα είναι ένα μίνι ανθρωπάκι που απλά θα πρέπει να μεγαλώσει και να ωριμάσει.
Σεξ
Πολλοί μέλλοντες γονείς νιώθουν αμήχανα με το σεξ στην εγκυμοσύνη (υπάρχει και κάποιος άλλος εκεί…). Τα πράγματα όμως δεν είναι καθόλου έτσι. Το μωρό σας περιβάλλεται από το σάκο με το αμνιακό υγρό και χοντρό πώμα από βλέννες φράσσει τον τράχηλο και κρατά το μωρό ασφαλές. Αν νιώθετε ανασφάλεια, ζητήστε τη γνώμη του γυναικολόγου σας.
Τ όπως…
Τεστ εγκυμοσύνης
Το πρώτο βγήκε θετικό… το ίδιο και το δεύτερο της συσκευασίας… Να πάρετε κι άλλο από το φαρμακείο ή να πιστέψετε πια τα θαυμάσια νέα πως είστε έγκυος; Τα τεστ εγκυμοσύνης που θα βρείτε στα φαρμακεία είναι πολύ έγκυρα, κυρίως ως προς το θετικό αποτέλεσμα, εκτός κι αν ακολουθείτε ορμονοθεραπεία οπότε συζητήστε το με τον γυναικολόγο σας. Για να επιβεβαιωθεί η εγκυμοσύνη και κυρίως για να μετρηθεί το επίπεδο της ορμόνης β χοριακή γοναδοτροπίνη, ο γυναικολόγος θα σας ζητήσει να κάνετε μια εξέταση αίματος.
Υπνηλία
Το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης ο οργανισμός σας εργάζεται πολύ σκληρά για να τα βγάλει πέρα με όλες τις θαυμαστές αλλαγές που συντελούνται. Δεν είναι λοιπόν καθόλου παράλογο να νυστάζετε συνέχεια κι ούτε πρέπει να απολογείστε γι’ αυτό. Φοράτε άνετα ρούχα που δεν σας στενεύουν στη μέση και παπούτσια με χαμηλό ή ίσιο τακούνι στη διάρκεια της ημέρας, ενώ μόλις επιστρέψτε στο σπίτι κάντε αυτό που ονειρεύεστε: ξαπλώστε στο κρεβάτι και… αφήστε τους άλλους να σας κανακέψουν!
Φαγούρα
Το δέρμα της κοιλιάς αναγκάζεται να διαταθεί πολύ για να χωρέσει τη μήτρα σας που μεγαλώνει όσο μεγαλώνει και το μωρό σας. Σε αυτό οφείλεται η φαγούρα, η οποία πρέπει να ανακουφίζεται με ένα χλιαρό μπάνιο (βοηθά ακόμη περισσότερο αν πλυθείτε με νερό όπου θα έχετε μουλιάσει πίτουρα βρώμης) και απλώσετε μια πλούσια ενυδατική κρέμα. Αν έχετε φαγούρα που επιμένει και σας ξυπνά τη νύχτα, ενημερώστε τον γιατρό σας γιατί μπορεί να υποδηλώνει κάποιο πρόβλημα στο συκώτι.
Χοριακή γοναδοτροπίνη
Πρόκειται για την κατεξοχήν ορμόνη της εγκυμοσύνης η οποία αρχίζει να παράγεται όταν το γονιμοποιημένο ωάριο εμφυτεύεται στα τοιχώματα της μήτρας, περίπου 7 μέρες μετά τη γονιμοποίηση. Η χοριακή γοναδοτροπίνη (hCG) εντοπίζεται στα ούρα της μέλλουσας μητέρας όταν κάνει το ειδικό τεστ, παράγεται από τον πλακούντα και συμβάλλει στη μεγαλύτερη παραγωγή προγεστερόνης από την ωοθήκη.
Σε μια φυσιολογική κύηση τα επίπεδα της ορμόνης αυτής διπλασιάζονται κάθε δεύτερη μέρα, μέχρι περίπου τα μέσα του 3ου μήνα της κύησης οπότε βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδό τους. Στη συνέχεια η τιμή της παραμένει σταθερή.
Τα υψηλά επίπεδά της στην κυκλοφορία του αίματος τον πρώτο καιρό συμπίπτουν με την περίοδο κατά την οποία η μέλλουσα μητέρα υποφέρει από ναυτίες.
Ψυχολογία
Τα συναισθήματα και η διάθεσή σας χορεύουν σουίνγκ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης λόγω των ορμονικών αλλαγών αλλά και των πρωτόγνωρων συναισθημάτων που σας κατακλύζουν τώρα που θα αποκτήσετε μωρό. Μερικές μέλλουσες μητέρες βιώνουν πολύ έντονα συναισθήματα, αρνητικά και θετικά, άλλες νιώθουν άγχος και ελαφρά κατάθλιψη, ενώ οι περισσότερες ταλαιπωρούνται από σκαμπανεβάσματα στην ψυχολογική τους κατάσταση τα οποία είναι πιο έντονα γύρω στις 6-10 εβδομάδες, μειώνονται το δεύτερο τρίμηνο και ξανακάνουν την εμφάνισή τους στο τέλος της εγκυμοσύνης. Σίγουρα το έχετε διαπιστώσει κι εσείς: εκεί που πετάτε στα σύννεφα, σας πιάνει μια φοβερή μελαγχολία και μια μεγάλη ανησυχία για το μέλλον. Τέτοιου είδους συναισθηματικές διακυμάνσεις αποτελούν τον κανόνα μεταξύ των εγκύων και η έντασή τους εξαρτάται από την ιδιοσυγκρασία και την ψυχοσύνθεση κάθε γυναίκας. Τις ξεπερνάμε διαλέγοντας να κάνουμε εκείνη την «επικίνδυνη» ώρα πράγματα που μας ευχαριστούν. Η κατανόηση και η συμπαράσταση του συντρόφου μας είναι επίσης ένα άμεσο φάρμακο για καλύτερη ψυχολογία.
Ωδίνες
Οι ωδίνες του τοκετού είναι οι πιο γλυκοί πόνοι που μπορεί να ζήσει ο άνθρωπος. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν θα πονάτε! Φυσικά υπάρχουν πολλοί τρόποι ανακούφισής τους με φάρμακα, με αιθέρια έλαια, με αναπνευστικές ασκήσεις, με τοκετό μέσα στο νερό… Ανεξάρτητα από το τι θα επιλέξετε, να θυμάστε πως κάθε πόνος φέρνει λίγο πιο κοντά στην αγκαλιά σας το μωρό σας!
ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ
ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΙΕΥΤΗΡΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΓΚΙΚΟΝΤΕ
πηγη
Δημοσίευση σχολίου